Ik ben zelf ook op diverse manieren bezig om uit te zoeken hoe het gebruik van de geluidskaart functioneert onder XP en Vista. Windows 7 ben ik nog niet in thuis, maar lees wel dat het daar nog complexer is geworden. Mijn ervaringen tot nu wil ik graag delen.
Door een steeds betere ondersteuning van in- en externe geluidskaarten (en interfaces zoals bluetooth), maar ook de structuur van nieuwere Microsoft operating systemen is het ook noodzakelijk de methode van aanspreken van de geluidskaart/interface te wijzigen.
Niet alleen PDW loopt daar tegenop. Ook zendamateur softwaremakers zoals voor het programma AGWPE (pro) en Hamradio hebben problemen die hier op het forum ook worden aangehaald. Bij de een werkt het bij de ander absoluut niet.
In grote lijnen heeft het ermee te maken dat "vroeger" een geluidsopname of weergavebron kon worden aangesproken als nummer 0, 1 enz... maar dan wel in de volgorde waarop deze laad tijdens het opstarten. Bij vaste geluidskaarten was dat geen probleem, dan bleef die volgorde (als je daar bij veelal één kaart al van kunt spreken) wel bestaan. 0 of 1 in een ini file was dus altijd dezelfde kaart.
Nieuwe besturingssystemen gaan uit van de omschrijving van de geluidskaart dus " Mic via frontpaneel", "Mic via Usb kaart x" of "Mic via BT headset x". Doordat ze tijdens het gebruik losgenomen kunnen worden en er weer andere aangesloten kunnen worden is de volgorde helemaal onbelangrijk geworden. Terwijl programma's daar dan soms wel weer naar kijken. De kwaliteit van de geluidskaart of de mixer bepaald dan ook nog eens of de signalen via de mixer lopen of alleen direct aan te spreken zijn. Zo kan het gebeuren dat je met Hamradio de Luxe wel via een bluetooth A2DP verbinding signaal vanuit je radio naar bv de CW of RTTY decoder kunt sturen, maar dit niet via de mixer kunt monitoren via je PC luidspreker.
Dit is soms niet eens vast te stellen! Ik heb situaties gevonden waarbij de geluidsinstellingen duidelijk de kaart weergeven, het luidspreker/microfoon icoon niet aangeeft dat hij gedempt is, maar er echt geen verbinding bestaat tussen de geluidsweergave/ingang en de applicaties.
Sommige geluidskaarten hebben een automatische gain control (AGC). Staat die aan, dan heb ik al gemerkt dat die iedere start van een signaal plots zo onderdrukt en dan weer nivelleert dat je steeds een belangrijk stuk data kwijt bent. Als bv P2000 op constant zenden staat heb je dan nauwelijks fouten, maar gaat de draaggolf weer uit wordt het bagger. Bij APRS (positiebepalings systeem) merk ik dat ook.
En dan de instellingen die de geluidskaarten geven om bepaalde weergave vormen te kiezen. Zoals zaal, echo, rock enz...
Staan die aan dan wordt er ook vaak helemaal niets van gebrouwen.
Vooral bij USB soundkaarten zie ik wel eens dat de samplefrequentie afwijkend is van de door een programma standaard gekozen of in te stellen samplefrequentie. Als die samplerate (bv 48.000) niet in de lijst voorkomt is de goede werking ook niet gegarandeerd.
Een ander fenomeen waar ik recent nog weer tegen aanliep was dat ook het aanspreken van geluidskaarten met de softwarematige naam (dus bv. "Geluidskaart x") ook geen garantie is als deze langer dan een bepaald aantal karakters is.
De overdracht is dan bv. 10 tekens vanuit de applicatie, maar het operating system verwacht de volledige naam van de kaart.
Verder heb ik (nog onbevestigd) het vermoeden dat de geluidsinstelling die per applicatie dynamisch kunnen zijn ook door een andere applicatie kunnen worden verstoord. Als het om dezelfde applicatie gaat heb ik al wel vastgesteld dat vooraf gekozen systeeminstellingen geheel aangepast kunnen zijn als je die applicatie bijvoorbeeld op proef eens met een andere geluidskaart hebt opgestart. Bijvoorbeeld die instelling van de AGC staat dan standaard weer aan.
Naast de geluidskaart is er ook nog het hele circus van rechten op het gebruik van een bestand. Vroeger maakte het niet uit waar een bestand stond. Bij XP was de map "Program Files" in grote lijnen voorbehouden aan de Administrator voor data was er de map "Program Data" en meer specifiek de applicatie data map in het "Gebruikers" deel.
Ook dat probleem werkt door in het instellen en teruglezen van gegevens welke door een programma als bv PDW worden gebruikt. Zijn je rechten niet correct ingesteld en/of staat PDW niet in de correcte map t.o.v. de root dan worden wijzigingen gewoon niet opgeslagen en herstart je weer met precies dezelfde instellingen als waarmee je de eerste installatie hebt doorgevoerd.
Specifiek voor PDW is er dan nog de terechte mededeling van o.a. Peter dat je zelf een correct instelling moet vinden. Een instelling die afhankelijk is van zowel de geluidskaart, als het signaal dat uit de ontvanger komt. Een gevonden instelling werkt dan alleen in die combinatie.
Al deze zaken tezamen maken het voor een programmeur moeilijk om een universeel programma te schijven en voor de gebruiker blijft het lastig om het onder alle omstandigheden aan het werk te krijgen.
Daarom een paar tips, waarvan je er enkele ook al op andere plaatsen tegenkomt:
- Gebruik in eerste instantie altijd de origineel meegeleverde (interne) geluidskaart en verwijder alle andere kaarten. (ook USB of Bluetooth interfaces)
- Installeer PDW altijd direct in de root, dus in C:PDW.
- Log in met Admin rechten.
- Laat zo mogelijk geen andere programma's meedraaien die een geluidskaart zouden kunnen aanspreken. (Skype!)
- Zoek bij geluidsinstellingen naar Geavanceerde instellingen en zet alle geluidseffecten uit (ook ruisonderdrukking, DC verschuiving, akoestische echo onderdrukking en wat dies meer zij)
- Zoek bij geluidsinstellingen naar Aangepaste instellingen en zet daar het meestal aanwezige AGC (Automatische Gain Control) uit.
- Zoek bij geluidsinstellingen naar Niveau instellingen. Dit is veelal niet de Volume of Wave mixer instelling maar nog weer een aparte regelaar om audio door te geven. Een ingestelde Volume én Wave kan werken met een Niveau op 0 (nul) of bv 10% of 50%.
- Let erop dat de gebruikte ingang niet gedempt staat.
- Gebruik altijd dezelfde combinatie van ontvanger en kabel.
- Kies gestructureerd verschillende instellingen in het interface setup scherm van PDW en spring niet van de hak op de tak.
Heb je een begin van resultaat zoek dan voorzichtig rondom die instelling verder.
Als dit dan uiteindelijk tot een werkende decodering komt, kun je andere geluidskaarten en toepassingen gaan uitproberen tesamen met PDW. Komt er dan een moment waar PDW stopt dan kun je de oorzaak proberen op te lossen.
Commentaar en aanvullingen zijn welkom!
René van Zon
