Het Scannerforum

Scanners, Ontvangers en Zendapparatuur => Antennes, kabels, etc. => Topic gestart door: Pyrotechnieker op 18 juni 2020, 15:31:39

Titel: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: Pyrotechnieker op 18 juni 2020, 15:31:39
Beste leden van het Scanner forum,

Ik zou graag om jullie hulp willen vragen.
Wij zijn een vuurwerkbedrijf en verzorgen vuurwerkshows in binnen en buitenland, op festivals, bedrijfsfeesten, bruiloften etc.
Om ons vuurwerk te ontbranden maken wij gebruik van een draadloos systeem. De specs heb ik voor het gemak hieronder gezet:

Zender en ontvanger:
Freq. 433 – 434 MHz
10mW

De antenne aansluiting op zowel de zender als de ontvanger is BNC.
Volgens de fabrikant van de apparatuur is de reikwijdte circa 800 meter, maar onze ervaring is dat dit op grotere evenementen vaak een stuk minder is (wellicht door gebruik van andere draadloze signalen?)

Omdat wij (helaas) niet helemaal thuis zijn in de mogelijkheden m.b.t. het versterken van signalen en gebruik van antenne's hebben wij besloten de vraag hier te stellen.
Zijn er mogelijkheden om dit signaal te versterken, bijvoorbeeld met tussenkomt van een versterker o.i.d. Zonder dat wij onze apparatuur moeten aanpassen, want hierbij vervalt als vanzelfsprekend de fabrieksgarantie. Is het dan noodzakelijk om zowel bij de zender als ontvanger het signaal te versterken? Of is dit alleen bij de zendende partij van toepassing.

Nog een korte uitleg: In onze zender laden wij een computergestuurd programma welke tevens ook in de ontvanger geladen word. Bij het starten van de vuurwerkshow zal er een signaal naar de ontvangers worden gestuurd waardoor het ''programma / de programmering'' in de ontvanger begint af te spelen. Tussentijds zal er om de x aantal seconden een signaaltje heen en weer worden gestuurd om te checken of alle ontvangers nog meedoen in de show en niet bijv. het signaal verliezen.

Wij maken nu gebruik van Minimag 440 BNC magneetvoet antenne's (430-450 mhz).

Alvast heel erg bedankt voor jullie hulp en advies!

Met vriendelijke groet,
Bas
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: ruud2022 op 18 juni 2020, 15:46:52
Dat KAN wel maar MAG niet!

Andere gebruikers worden dan gestoord, en dat kan niet de bedoeling zijn.

En ter aanvulling: 10mW is wat maximaal gebruikt mag worden op deze frequenties.
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: Discriminator op 18 juni 2020, 15:47:33
Het maximale zendvermogen in deze frequentieband is 10 mW voor LPD-apparaten. Het bereik is eerder tientallen dan honderden meters als er zich obstakels tussen zender en ontvanger bevinden. Zaak is het dus dat zend- en ontvangantennes elkaar 'kunnen zien'.

Daarnaast is deze frequentieband druk in gebruik bij autosleutels, weerstations en meer van dat spul. De kans dat je signaal gestoord wordt is dus groot.

Als je dit signaal zou versterken, ben je illegaal bezig. Je maakt je dan schuldig aan een economisch delict, waar forse geldboetes op kunnen staan.
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: Pyrotechnieker op 18 juni 2020, 15:59:37
Bedankt heren voor jullie snelle reactie.
Duidelijk verhaal!

Is de grootte van de antenne nog van belang?
Nu maken wij gebruik van relatief kleine (korte) antenne's. Zou het een verschil maken als we deze bij de ontvanger zo laten (korte model antenne) en bij de zender de antenne wél vervangen voor een groot model (bijv. 70cm)?

Nogmaals dank en alvast een prettige avond gewenst!
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: Patrick67 op 18 juni 2020, 16:06:03
De antenne aansluiting op zowel de zender als de ontvanger is BNC.
Volgens de fabrikant van de apparatuur is de reikwijdte circa 800 meter, maar onze ervaring is dat dit op grotere evenementen vaak een stuk minder is (wellicht door gebruik van andere draadloze signalen?)

Als de fabrikant 800 meter aangeeft en het gaat niet dan zou ik het probleem bij de fabrikant neerleggen. De fabrikant heeft ook verplichtingen op dat gebied. Als je zorgt dat de antenne's elkaar kunnen zien en je haalt het bereik dan nog niet dan zou ik toch eens gaan praten met de leverancier. Wellicht heeft die man andere oplossingen. Wat ik me nu ook afvraag wil je wel vuurwerk op 800 meter afstand afsteken? Lijkt mij best wel link.
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: testerr op 18 juni 2020, 16:09:20
Ik zou met de antennes de hoogte in gaan. Bijvoorbeeld met een lange (flexibele en uitschuifbare) mast. Hiermee kun je het bereik enorm verbeteren.
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: Remon op 18 juni 2020, 18:08:23
De hoogte in: meer kans op storing doordat je dan een brij van signalen oppikt van afstandsbedieningen, weerstations en dergelijke. Je kan dan beter met richtantennes gaan werken. (of een hele lange schietlont)
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: Discriminator op 18 juni 2020, 18:47:53
Ik vraag me overigens af waarom een professioneel vuurwerkbedrijf gebruik maakt van een frequentieband waarop geen enkele garantie kan worden gegeven voor storingsvrij gebruik.

Ter info: deze frequenties bevinden zich in de 70 cm-amateurband. Zendamateurs zijn daar primair gebruiker. Die daar met 400 watt mogen uitzenden.
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: elsinga op 19 juni 2020, 07:02:46
Zoals al gezegd: meer vermogen mag niet. En als ik me niet vergis is die 10mW zelfs EIRP, dus uitgestraald vermogen. Richtantennes (die in een bepaalde richting dus het uitgestraalde vermogen bundelen en in andere richtingen dus minder vermogen uitstralen) zouden dus wellicht ook niet mogen.

Geen idee hoe de zender bediend moet worden, maar de zender dichter bij de ontvanger plaatsen mag altijd. Kan dat niet, dan zou ik toch richtantennes overwegen.
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: Discriminator op 19 juni 2020, 07:31:47
ERP. Het aansluiten van een richtantenne op de zender is dan niet toegestaan.
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: sven861 op 19 juni 2020, 10:52:31
tip: sluit een richtantenne aan op de ontvanger en richt deze op de zender. Gaat veel schelen.

Zoek maar eens op 70cm Yagi antennes (zien er uit als hark-antennes). Als de zendantenne rechtop staat dan moet de Yagi antenne ook vertikaal staan.

https://www.qsl.net/ve3rgw/antproj2/UHFYAGIS.JPG (https://www.qsl.net/ve3rgw/antproj2/UHFYAGIS.JPG)
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: Discriminator op 19 juni 2020, 10:58:04
De ontvangers zenden ook.

Citaat
Tussentijds zal er om de x aantal seconden een signaaltje heen en weer worden gestuurd om te checken of alle ontvangers nog meedoen in de show en niet bijv. het signaal verliezen.
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: sven861 op 19 juni 2020, 12:10:09
Het gebruik van richtantennes met 10mW zal geen gekke storing veroorzaken. Het mag niet idd, er mag zoveel niet.
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: elsinga op 19 juni 2020, 13:54:05
Ik ken een zelfde probleem op PMR446, waarbij de niet-vervangbare antenne werd gebruikt als straler binnen een richtantenne. Daarmee verander je de antenne niet, maar krijg je wel een richteffect. De antenne zelf doet dan gewoon max 500mW (PMR446, bij LPD 10mW) en je verandert fysiek niets aan de antenne, maar doordat deze "toevallig" omringd wordt door stukjes metaal heb je wel een richteffect. ;)
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: Discriminator op 19 juni 2020, 13:58:03
Slimme truc!  ;D
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: terrestrial op 19 juni 2020, 15:03:02
Of het allemaal legaal is vind ik niet zo interessant, dat is niet het einde van de wereld.

Belangrijker is hoe zit het met de veiligheid, is dat signaal afdoende versleuteld ? Worden er telkens nieuwe codes gebruikt? Niet dat iemand straks met een HackRF je signaal opvangt, kopieert en her-uitzendt en daarmee op het verkeerde moment dingen af laat gaan en de grootste ongelukken gebeuren. Want dat risico loop wel je wel met goedkope draadloze oplossingen.
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: Pyrotechnieker op 25 juni 2020, 13:41:52
Goedemiddag allemaal,

Hieronder treffen jullie een link naar de manual met meer informatie van het systeem waarvan wij gebruik maken:
https://www.explo.at/_Resources/Persistent/fefe5c631bb00b8bce52e7ac2fe4020ac8b014fa/EN-X2-Serie-v2.0.pdf

Op de laatste pagina's staat wat technische data over het systeem en antenne gebruik. Op pagina 7 staat meer info over de beveiliging van het draadloze systeem.

Waar wij eigenlijk concreet naar op zoek zijn is het volgende: Een grote antenne welke wij op hoogte kunnen plaatsen d.m.v. een statief of bijv. op een dak te plaatsen.
Is het noodzakelijk voor alle antenne's om een ondergrond van metaal te hebben? Dit is namelijk niet altijd haalbaar voor ons.
Heeft iemand wellicht tips voor de aanschaf van een antenne? Ik heb begrepen dat er antenne's zijn die alleen kunnen zenden, ontvangen of beiden. Helaas komen wij er nog niet echt uit welke antenne concreet voor ons geschikt is en waar wij deze kunnen bestellen.

Om de eerdere vraag te beantwoorden. Wij komen op evenementen waar bijvoorbeeld vanaf 4 of meerdere posities vuurwerk ontbrand word.
Uiteraard hebben wij niet altijd volledig zicht op alle locaties, maar de veiligheid kunnen wij waarborgen door meerdere gecertificeerde pyrotechnici op de locaties te zetten. Deze staan d.m.v. portofoons met de hoofd pyrotechnieker in contact.

Nogmaals dank voor jullie hulp!
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: r0n. op 25 juni 2020, 14:37:59
Hieronder treffen jullie een link naar de manual met meer informatie van het systeem waarvan wij gebruik maken:
https://www.explo.at/_Resources/Persistent/fefe5c631bb00b8bce52e7ac2fe4020ac8b014fa/EN-X2-Serie-v2.0.pdf

Nergens kom ik informatie tegen over de gebruikte frequentie en het vermogen.
Wel wordt er gesproken over een BNC aansluiting voor de antenne.

Mijn conclusie: Er is een zend-machtiging nodig voor deze apparatuur, daar zullen bepalingen in staan, die mij (nog) onbekend zijn.
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: Pyrotechnieker op 25 juni 2020, 14:39:39
Hieronder treffen jullie een link naar de manual met meer informatie van het systeem waarvan wij gebruik maken:
https://www.explo.at/_Resources/Persistent/fefe5c631bb00b8bce52e7ac2fe4020ac8b014fa/EN-X2-Serie-v2.0.pdf

Nergens kom ik informatie tegen over de gebruikte frequentie en het vermogen.
Wel wordt er gesproken over een BNC aansluiting voor de antenne.

Mijn conclusie: Er is een zend-machtiging nodig voor deze apparatuur, daar zullen bepalingen in staan, die mij (nog) onbekend zijn.

In de onderstaande manual (wel in het Duits) is op pagina 80 meer info hierover te vinden.Funkdaten
Funkfrequenz 433 – 434 MHz
Max. Leistung 10mW

https://www.explo.at/_Resources/Persistent/91e6c1c8445575d2250e0bcbcf4779f97abcaead/X2-Serie%20v2.1.pdf
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: r0n. op 25 juni 2020, 15:05:30
In de onderstaande manual (wel in het Duits) is op pagina 80 meer info hierover te vinden.Funkdaten
Funkfrequenz 433 – 434 MHz
Max. Leistung 10mW

Maar door de BNC aansluiting i.p.v. een vaste (niet verwijderbare) antenne is dit m.i. niet toegestaan.
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: elsinga op 25 juni 2020, 16:33:50
Even een aanname: deze apparatuur is (in Duitsland?) goedgekeurd. Ik zie in elk geval de nodige aanwijzingen achter de handleiding. En dat kan best, want niet alle LPD zenders moeten een vaste antenne hebben.

De apparatuur is voorzien van BNC connectoren voor antennes en externe antennes worden al aangeraden in de handleiding. Je zou in dit geval met richtantennes kunnen gaan werken, scheelt je in elk geval een deel van de (mogelijke) storing (al pik je in de richting waar de richtantenne het meest gevoelig is wel meer storing op). De zendantenne zou je dan met iets meer kabel hoog neer kunnen zetten en de ontvangstantennes richt je dan op de zendantenne.

Andere oplossing zou kunnen zijn om helemaal geen antennes te gebruiken. ;) Je legt dan coaxkabel vanaf de zender naar het veld en daar middels T-stukjes naar alle ontvangers. Je zou dit in de praktijk moeten testen, want dit splitsen van het signaal kan interessante bijwerkingen hebben. :)
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: Pyrotechnieker op 26 juni 2020, 07:36:26
Even een aanname: deze apparatuur is (in Duitsland?) goedgekeurd. Ik zie in elk geval de nodige aanwijzingen achter de handleiding. En dat kan best, want niet alle LPD zenders moeten een vaste antenne hebben.

De apparatuur is voorzien van BNC connectoren voor antennes en externe antennes worden al aangeraden in de handleiding. Je zou in dit geval met richtantennes kunnen gaan werken, scheelt je in elk geval een deel van de (mogelijke) storing (al pik je in de richting waar de richtantenne het meest gevoelig is wel meer storing op). De zendantenne zou je dan met iets meer kabel hoog neer kunnen zetten en de ontvangstantennes richt je dan op de zendantenne.

Andere oplossing zou kunnen zijn om helemaal geen antennes te gebruiken. ;) Je legt dan coaxkabel vanaf de zender naar het veld en daar middels T-stukjes naar alle ontvangers. Je zou dit in de praktijk moeten testen, want dit splitsen van het signaal kan interessante bijwerkingen hebben. :)

Goedemorgen, bedankt voor je reactie!
Zoals eerder aangegeven, wij hebben 0,0 verstand van antenne's... is het gebruik van richtantenne's mogelijk in ons geval? Soms staan wij op evenementen waar rondom onze zendpositie meerdere locaties met vuurwerk zijn gelegen (dus achter ons, links, rechts en voor ons).

Heb je wellicht een voorbeeld van een dergelijke antenne, waar zou ik deze het best kunnen bestellen?
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: elsinga op 26 juni 2020, 12:01:32
Met een richtantenne zend en ontvang je in een bepaalde richting meer/beter dan de andere richtingen. Door de richtantenne bij jullie main console in de richting van de ontvangers bij het daadwerkelijke vuurwerk te laten zenden is het signaal daar sterker. Door de antennes bij de ontvangers bij het vuurwerk op de main console te richten ontvangen ze die ook beter én ontvangen ze andere richtingen slechter.

Even een voorbeeld: vuurwerkfestival op een strand langs de kust. Vuurwerk bij de waterlijn, bediening tegen de duinen aan. En dit voor een groot aantal vuurwerkshows, dus je bent niet de enige. ;) Door de antennes op te stellen zoals hierboven beschreven zendt de bediening richting zee, maar veel minder langs de duinen (en al vrijwel niet over de duinen). De shows naast je ontvangen jouw signaal dus minder goed, dus minder last van jou. De ontvangers langs de waterlijn ontvangen op een zelfde manier jouw signaal beter en die van andere shows minder goed. Maar: stel dat er op zee ook een ponton ligt met een vuurwerkshow en die ligt in de lijn van jouw bediening achter jouw ontvangers, dan is jouw signaal daar ook sterker en hebben ze meer last van jou. Idem met jouw ontvangers, als er achter de duinen ook iets gebeurt op jouw frequenties, dan hebben ze daar meer last van.

Voorbeeld van het richteffect (willekeurig plaatje, rode patroon van het linker deel is waar ik het over heb, geen richteffect is rond patroon):
(http://www.astrosurf.com/luxorion/Radio/yagi--6ele-radiation-pattern.gif)

Antennes die op deze manier een richteffect hebben zijn bijvoorbeeld (bij een willekeurige zendamateur winkel):
https://www.communicationworld.nl/yagi-beam-antenne/sirio-wy-400-3n-antenna.html (breder/minder richteffect)
https://www.communicationworld.nl/yagi-beam-antenne/Sirio-WY400-6N-400-470-MHz (smaller/meer richteffect)

Bij antennes kun je aan de "gain" of "versterking" zien hoe smal ze het signaal bundelen (want versterking klopt niet, het is "meer in 1 richting en wat daar naartoe gaat gaat niet in andere richtingen"). Meer gain = smallere bundel.

Heb je dus een hele brede show, dan wil je op de bediening geen hele smalle bundel. Dan ben je veel minder te ontvangen op de buitenste delen van je show. In een extreem geval kun je op de bediening dan beter een rondom stralende antenne gebruiken, met juist wel heel smal stralende antennes bij het vuurwerk (de ontvangers).
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: Edwin uit 070 op 26 juni 2020, 21:02:08
Heb je wellicht een voorbeeld van een dergelijke antenne, waar zou ik deze het best kunnen bestellen?

Als je Googlet op 70 cm. yagi dan krijg je een aantal hits van handelaren die dit soort antennes verkopen. Je komt dan een aantal Nederlandse bedrijven tegen: Hamshop, Classic International, Communicatiecentrum Venhorst, Communicationsworld, JBE enz.

Een eenvoudige 70 cm. richtantenne kost rond de 50 euro. Voor een bedrijf lijkt me dat geen vreselijk bedrag om het experiment eens aan te gaan.

Je zou je probleem ook kunnen voorleggen aan bovengenoemde leveranciers. Wellicht kunnen zij op basis van hun ervaring je verder helpen/adviseren.
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: Hans013 op 27 juni 2020, 07:49:45
En toch zou ik kijken naar een IP systeem op basis van point to point.

433 MHz, tricky shit ook al "encrypt" het signaal volgens de manual.
Titel: Re: Ongewone vraag m.b.t. draadloos vuurwerk systeem
Bericht door: elsinga op 27 juni 2020, 08:35:25
Die encryption is helemaal geen encryption, maar gewoon een adressering-schema waarbij de fabrikant een deel van het adres bepaalt. Dat kun je met elke SDR zender/ontvanger omzeilen...